1. Wasaaradda Arrimaha Dibadda & Iskaashiga Caalamiga ah
Waaxdan ayaa mas'uul ka ah dejinta iyo fulinta siyaasadaha dibadda iyo xiriirka caalamiga ah ee Somaliland.
Waa "daaqad u furan caalamka" oo gudbisa aragtida Somaliland ee nabadda, dimuqraadiyadda, iyo horumarka .
Wasiirka hadda, Abdirahman Dahir Adan, ayaa hoggaamiya wasaaradda, laakiin mas’uuliyadda maalinlaha ah waxaa qaada Xoghayaha Joogtada ah iyo waaxda diblomaasiyadda .
Shaqooyinka ugu muhiimsan:
La-dagaalanka caqabadaha xogta been-abuurka ah, adkeynta xiriirka dibladda, iyo hormarinta aqoonsiga Somaliland.
---
2. Sida Somaliland ku raadineyso aqoonsi
Waxay ku bilaabaysaa istiraatijiyad ku saleysan: hufnaanta maamulka, xasilloonida siyaasadeed, dimuqraadiyadda, iyo xaqiijinta amniga .
Soo saarista Country Profile—buug 76-bog ah oo sharaxaya qadiyadda Somaliland—waxa loogu talagalay madaxda caalamka, AU, Qaramada Midoobay iwm .
Iskaashi la leh dalalka deriska (Ethiopia, Djibouti) oo leh muhiimad istaraatiijiyadeed, sida heshiis deked Berbera ﹣gaar ahaan Ethiopia oo dalbaday aqoonsi dhinaca deked la’aan .
---
3. Ururrada Caalamiga ah ee taageeri kara
Qaramada Midoobay (UN) waxay muhiim u tahay meelo badan; tusaale ahaan East Timor waxaa taageeray UNTAET/UNMISET .
Ururka Midowga Afrika (AU) ayaa xaddiday bixinta aqoonsi dhinaca xuduudaha Soomaalida oo jaban; laakiin tusaalooyinka South Sudan, Eritrea iyo SADR waxay muujinayaan suurtagalnimada ayna jirin go’aanno rasmi ah oo dhigaya hoos yimaanshaha.
Dalal gaar ah: UK (Gavin Williamson) iyo Maraykanka (Barnaamijka Project 2025) ayaa laga yaabaa inay tallaabo hore qaadaan .
---
4. Caqabadaha Aqoonsiga Somaliland
Madax-banaanida Somaliland lama aqoonsan yahay ilaa hadda; weli waxaa loo arkaa inay qayb ka tahay Jamhuuriyada Somalia iyo xuduud darrada AU .
Dawladaha deriska (Somalia, Djibouti, Ethiopia, Egypt, Turkey) waxaan ka careysiin isku dayga aqoonsi. Ethiopia waxay aqoonsi ku xiriirisaa deked & riconogas cig . Somalia si cad ayey uga soo hor-jeeddaa.
Hay’adaha caalamiga ah waxay u arkaan geeddi-socod ka madax bannaan heshiis rasmi ah oo u dhexeeya Somaliland iyo Somalia, taasoo ka duwan kiiskii South Sudan, kaas oo lahaa heshiis dammaanad qaaday .
---
5. Tusaalooyin: South Sudan & East Timor
South Sudan: helitaanka aqoonsiga kaddib heshiis nabadeed oo caalami ah, afti mas’uululwaaynihi loo oggoleeyey, iyo aqbalaadii Sudan .
East Timor (Timor-Leste): taageero ka timid UN, sabab dadwayne loo badbaadiyo, iyo cadaadiska caalamka ee arrimaha xuquuqda aadanaha .
Somaliland ma laha heshiis rasmi oo lala galo Somalia, mana jirto nidaam UN ah oo ku lug leh.
---
6. Sida loo qoro waraaqo dalalka caalamka
Qaabka loo qoro:
1. Cinwaan rasmi ah: magaca wasiirka arrimaha dibadda dalka la beegsanayo, cinwaan diplomaatik ah.
2. Hordhac: soo bandhig Somaliland—taariikh, xasillooni, dimuqraadiyad.
3. Qadiyadda sharciga: ku saleyso qodobbada Montevideo (dad, deegaan, maamulka, xiriirada dibadda), iyo mabda’a is-determinism.
4. Heshiis la gaari karo: tusaale ahaan deked la’aan Berbera, iskaashi amni; sida Ethiopia.
5. Codsi rasmi ah: weydiisato aqoonsi/ taageero (voting at UN, bi-lateral recognition).
6. Ku soo dar: dokumentiyada taageerada—Country Profile, buugag, cilmi-baaris.
7. Gunaanad: mahadnaq, fursad wadan xidhiidh rasmi ah.
Tilmaamo: isticmaal erayo rasmi ah, salaan diplomaatik, oo ku saleysan xiriir hore – "Somaliland waxay qadarinaysaa…”.
---
7. Warbixinno caalami ah oo arrintan ku saabsan
The Guardian: waraysi uu Madaxweyne Abdullahi sheegay "aqoonsi waa u dhow yahay, weli 2028…”—USA waxay dib u eegaysaa siyaasadda "One Somalia” .
War-saxaafadeedyo Swedish iyo Omni: taageero laga dareemayo Maraykanka iyo UK .
Madaxweynuhu wuxuu tilmaamay iskaashiga amniga iyo dekedda sida wado dibloomaasi ah .
---
✅ Gunaanad
Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Somaliland waxay ka shaqaynaysaa istiraatijiyad dibloomaasiyadeed oo ballaaran, iyadoo adeegsanaysa guulaha gudaha, warbixinno la diyaariyey, iyo iskaashiyo istiraatiiji ah (sida Berbera), si ay u hesho aqoonsi. Caqabadaha hortaagan waxaa ka mid ah khilaafka Somalia, siyaasadda AU, iyo nidaamka Caalamiga ah ee aan u oggolaanin aqoonsi gooni ah.
Haddii aad u baahato qoraal rasmi ah (warqad template saxiix ah), noogu sheeg — waan kuu diyaarin doonaa.
Cali Biixi
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!