hadhwanaagnews
Maamulka madaxweynaha Maraykanka Donald Trump ayaa faray dacwad oogayaasha inay baaritaan ku sameeyaan saraakiisha ka dhaga adayga dadaalka lagu xoojinayo ka hortagga socdaalka muhaajiriinta, ayadoo uu maamulku sii kordhinayo ugaarsiga uu Trump bilaabay isla maalintii uu xafiiska la wareegay.
Qoraal ay aragtay wakaaladda Reuters, ayuu ku xigeenka xeerilaaliyaha guud ee ku-meel-gaarka ah, Emil Bove wuxuu u sheegay shaqaalaha waaxda cadaaladda iyo maamullada maxalliga in ay khasab ku tahay in ay iskaashi ka sameeyaan ugaarsiga, ayadoo dacwad oogayaasha federaalkana "ay baaritaan ku samayn doonaan wixii arrin ah ee ku lug yeesha si xun u dhaqmid, ayadoo sharciga lala tiigsan doono".
Waaxda cadaaladda waxay kaloo loollan kala hortagi doontaa shuruucda cakiraya dadaalladaas, sida uu Bove qoray.
Siyaasaddan ayaa la soo saaray ayadoo maamulka xisbiga Jamhuuriga uu isu diyaarinayo sidii uu u dardar galin lahaa ilaalaynta dadka sida sharci darrada ku soo gala Maraykanka, taasoo keeni karta inay isku dhacaan ayaga iyo saraakiisha magaalooyin ay ka mid yihiin New York iyo Chicago, kuwaasoo xadiday iskaashiga ay ka samaynayaan dadaalladaas.
Qoraalkan ayaa hoosta ka xarriiqaya sida ay waaxda cadaaladda ee Trump iskugu dayeyso inay u taageerto ajendaha socdaalka, ayadoo balaarinaysa dacdawadaha ka shisheeya soo galootiga ama kuwa shaqaaleysiiya iyo saraakiisha magaalooyinka iyo gobollada.
Tani waa talaabadii ugu dambaysay ee talaabooyin fulineed oo uu Trump qaaday si uu uga hortago soo galootiga sharci darrada ah, taasoo uu sheegay inay tahay muhiimadiisa 1aad.
Muddo xileedkiisii hore ee 2017 – 2021, in badan oo ka mid ah saraakiisha xisbiga Dimoqaraadiga ayaa diiday inay iskaashi ka sameeyaan dadaalkii uu doonayey inu ku dhaqangeliyo qorshihiisa, ayadoo qaarna ayba wacad ku maren inay iska dhega tiri doonaan.
"Waxaan ognahay in aysan ahayn in aan ka qayb qaadanno hawlo lagu joojinayo socdaalka" ayuu yiri xeer ilaaliyaha guud ee California ee ka tirsan xisbiga Dimoqaraadiga Rob Bonta oo la hadlayey TVga CNN.
Laakin diidmo xisbiga ka imaanaysa markan ma aha caqabad weyn. Aqalka wakiillada ayaa Arbacadii 46 xubnood oo xisbiga Dimoqraadiga ka tirsan – taasoo ah 5 meelood oo meel tiradooda – waxay ku biireen 217-ka xubnood ee xisbiga Jamhuuriga si loo ansixiyo sharci dhigaya in soo galootiga sharci darrada ku jooga dalka lagu hayo xarumo tarxiil, haddii lagu eedeeyo xatooyo.
Sharciga waxaa durbaba ansixiyey aqalka senetka, ayadoo taageero looga helay dimoqaraadiga, waxaana iminka la sugayaa in madaxweyne Trump uu sharci rasmi ah ka dhigo.
"Dadka Ameerikaanka ah waxay doonayaan in aan wax ka qabanno xuduudda, waxayna ila tahay in uu culays na saaran yahay aynaan dhihi karin dib uma celinayno dambiileyaasha" ayuu yiri Tom Souzzi oo ah qunyar socod dimoqaraadiga ka tirsan oo sharciga u codeeyey.
Trump wuxuu soo saaray xayiraad caam ah oo la xiriirta magangalyo doonka, wuxuuna qaaday talaabooyin uu ku xayirayo muwaadinnimada carruurta ku dhalata ciidda Maraykanka. Sarkaal Maraykan ah ayaa Arbacadii sheegay in milateriga uu diri doono 1000 askari oo dheeraad ah oo loo dirayo xuduudda Mexico iyo Maraykanka, ayadoo la raacayo Amarka Trump.
Gobollada iyo saraakiisha diida ama is hortaaga xoojinta la dagaallanka soo galootiga ayaa waxaa laga yaabaa inay wajahaan eedeymo ah inay jabiyeen shuruucda federaalka ee ka dhanka ah in la khiyaano Maraykanka, ama in hoy la siiyo soo galooti si sharci darro ah ku soo galay Maraykanka, sida lagu xusay qoraalka waaxda cadaaladda.
Waxaa kaloo lagu xusay qoraalka in dacwad oogayaasha doorbida in aysan dambiyo ciqaabeed soo oogin looga baahnaan doono inay sharraxaan sababaha ay sidaa u doonayaan.
Sahan laga qaaday dadka qaangaarka ah oo la sameeyey 20 – 21 Janaayo ayaa lagu ogaaday in 58% dadkii jawaabaha bixiyey ay ku raacsanaayeen Maraykanka in "aad loo dhimo tirada muhaajiriinta la oggol yahay inay magangalyo ka codsadaan xuduudda" halka 22% aysan ku raacsanayn.
Qiyaastii ilaa 11 malyan oo muhaajiriin ah ayaa sharci darro ama sharci KMG ah ku jooga Maraykanka tan iyo 2022.
ISHA bbcsomali
