hadhwanaagnews
Dadka Hindida ah ayaa aad u faraxsan una dabaaldegayay guushii lagu daahfuray howlgalka Dayax gacmeedka Axiom-4 (Ax-4) kaas oo ay la socdeen shaqaale ka kala socday dalal badan, oo uu ku jiro cirbixiyeen Hindi ah.
Kabtanka kooxda Shubhanshu Shukla , oo duulinayey howlgalka, ayaa noqday Hindigii labaad ee kaliya ee u socdaala hawada sare.
Marka dayax gacmeedku ku soo xidho Xarunta Hawada Caalamiga ah (ISS) – Kooxda Captain Shukla waxay noqon doontaa Hindigii ugu horreeyay abid ee booqda shaybaadhka wareega ee Nasa.
Safarkiisu wuxuu ku soo beegmay 41 sano ka dib markii Rakesh Sharma uu noqday Hindigii ugu horreeyay ee u duula hawada sare oo uu raacay Dayax gacmeedkii Soyuz oo Ruush ahaa sannadkii 1984-kii.
Kooxdan uu ku jiro Hindigu waxaa hogaaminaya cirbixiyeen hore ee Nasa Peggy Whitson – oo hore cirbixiyeen u soo noqday laba jeer, wuxuu ku qaatay hawada sare in ka badan 675 maalmood wuxuuna sameeyay 10 meel bannaan ah – Ax-4 ayaa laga duuliyey Nasa’s Kennedy Space Center ee Florida saacadu markay ahayd 02:31 EDT,
(06:31 GMT; 12:01 wakhtiga Hindiya) Arbacadii.
Safarka ISS ee saaran Ax-4 – duulimaad ganacsi oo ay maamusho shirkad gaar loo leeyahay oo fadhigeedu yahay Houston ayaa ah Axiom Space – waa wadashaqeyn dhexmarta Nasa, wakaalada hawada sare ee India Isro, European Space Agency (Esa) iyo SpaceX.
Kooxdeeda afarta xubnood ka kooban waxa kale oo ka mid ah Slawosz Uznanski-Wisniewski oo ka socda Poland iyo Tibor Kapu oo ka socda Hungary. Waxay sidoo kale dalalkooda dib ugu soo celin doonaan hawada sare ka dib in ka badan afartan sano. Cirbixiyeenadu waxay toddobaadyo ku jireen karantiil ka hor inta aan la bilaabin Arbacada.
Duulimaadka ayaa xiiso weyn ka abuuray Hindiya iyada oo Isro uu sheegay in khibradda Kooxda Captain Shukla uu heli doono inta lagu jiro safarkiisa ISS ay ka caawin doonto dadaalkeeda si weyn.
39-jirkan ayaa ka mid ahaa afar sarkaal oo ka tirsan ciidamada cirka ee Hindiya oo sannadkii hore loo xushay inay ku safraan duullimaadki ugu horreeyay abid ee hawada sare ee dalkaas, kaas oo la qorsheeyay 2027. Hindiya ayaa sidoo kale ku dhawaaqday qorshayaal hami leh oo ay ku samaynayso xarun hawada sare marka la gaadho 2035-ka iyo inay cirbixiyeen u dirto dayaxa marka la gaaro 2040-ka.
Isro, oo waday tiro tijaabo ah si uu ugu diyaar garoobo gelitaanka hawada sare, ayaa bixiyay 5bn rupees ($ 59m; £ 43m) si uu kursi ugu helo kooxda Captain Shukla ee Ax-4 iyo tababarkiisa.
Daqiiqado gudahood markii la kaxeeyay, Kabtanka Kooxda Shukla ayaa fariin u dirtay Hindiya.
"Waxaan dib ugu soo laabanay hawada sare ka dib 41 sano iyo waxa cajiib ah oo ay ahayd fuulitaanka,” ayuu yidhi.
"Hadda, waxaan ku dul wareegaynaa dhulka xawaare dhan 750km ilbiriqsikiiba, garabkayga waxaan ku sitaa calanka Hindiya, tani maaha bilawga safarkayga ISS, tani waa bilawga duulimaadka hawada sare ee Hindiya, waxaan ku soo dhaweynayaa dhammaan dadka Hindida ah inay qayb ka noqdaan safarkan oo aan dareemo sharaf iyo farxad.”
