Cabitaanka biyaha
Liin-dhanaanta ayaa lala xiriiriyay faa'iidooyin badan, oo ay ka mid yihiin
hagaajinta maqaarka iyo dheefshiidka.
Biyaha Liin-dhanaanta
Liin-dhanaanta iyo
miraha Liinta kale waxa ay caan ku yihiin maqaarkooda midabada leh iyo
dhadhanka aadka u dhanaan leh.
Biyaha Liin-dhanaantu
waa casiirka liin dhanaanta oo lagu daray biyo waxaana laga yaabaa in la cabbo
iyagoo kulayl ah ama qabow ah, sidookale waxaa mararka qaar lagu darsadaaa
malabka, reexaanta ama xawaashka, huruudka iyo basbaaska.
Nafaqada kujirta biyaha
Liin-dhanaanta’
Halkii Galaas ee
(150ml) oo lagu daray hal xabo Liin-dhanaanta ah ayaa waxay ku siinaysa
qiyaastii:
• 4Kcal / 16KJ kaloories
ama tamar ah
• 0.1g oo borotiin ah
• 0.8g kaarbohydrate
• 65mg Potassium
• 18mg Fitamin C
5-ta faa'iido caafimaad
ee laga helo biyaha Liin-dhanaanta
Dhaqaatiirta ayaa
cabbitaanka biyaha liinta la xiriiriyay fa’idooyin badan, oo ay ku jiraan inay
miisaanka qofka yareeeyaan, aad u caawiso dheefshiidka iyo guud ahaan maqaarka
jirka oo ay qurxiso.
Inkastoo Cilimi
baarisyada lagu sameeyay biniaadamka ee la xariira faa’idada ay Liinta u
leedahay ay yaryihiin hadana waxaan soo qaadan karnaa faa'iidooyinka arrimahan
si gooni ah.
Il uu Jirka biyo ka
helo
Biyuhu waa nafaqo
muhiim ah la'aantooduna qofka wuxuu noolan karaa maalmo kooban oo kali ah.
Jirka dhalaanka boqolkiiba 75% biyo ayuu kakoobanyahay halka dadka waaweyn uu
jirkoodu boqolkiiba 55% uu biyo yahay.
Haddii aad tahay qof ay
ku adag tahay cabidda biyaha, waxaa lagu taliyaa in aad biyo qabow ama kulul oo
aad Liin ku darsato aan kaa caawin karto dhibaatadan.
Fuuqbaxa ama oonka dran
waxay keeni karaan madax-xanuun, dawakhaad iyo daal - waa muhiim inaad hubiso
inaad isticmaasho biyo kugu filan markaad jimicsiga samaynayso ama cimilada
kulushahay.
Khubarada cafimaadka
ayaa ku talinaya in la cabbo 6-8 koob oo Biyo ah maalintii.
Waa il Fitamiin C
Qarniyo badan, Liinta
ayaa la sheegay in loo isticmaali jiray daawaynta Cudurka scurvy, ooh hadda ah
xaalad naadir ah oo oo qofka ku dhici karto marka jirka uu ka yaraado fitamiin
C .
Faytamiin C waxaa inta
badan la sheegaa in uu taageero habka difaaca jirka.
Mid ka mid ah
daraasaddaha ayaa lagu ogaaday in inkasta oo fitamiin C uusan ka hortagin
hargabka,laakin wuxuu soo gaabinayaa xiliga qofka uu la xanuunsanaan lahaa
hargabka. waxayna kala bar ka dhigi kartaa khatarta hargabka dadka cadaadiska
jirkooda saara sida kuwa orod- yahanada ah.
Waxaa laga yaabaa inay
taageerto caafimaadka maqaarka
Khubaro ayaa la
xiriiriyay fiitamiin C (ama ascorbic acid) iyo flavonoids, oo laga helo midhaha
Liinta, hagaajinta xaalada maqaarka.
Sidookale faytamiin C
waxa la og yahay in uu jidhka ka caawiyo in uu soo saaro kolajka, kaas oo ka
qayb qaata hufnaanta maqaarka.
Waxa xiiso leh,
daraasad la sameeyay 2016-kii ayaa muujisay in cabitaanka casiirka Liinta ku
salaysan uu ka caawiin karay ka hortagga waaxyeelada horseeda gabowga ee
maqaarka Jiirka.
Waxay caawin kartaa
dheefshiidka
Dadka qaar waxay u
arkaan cabitaanka koob biyo Liin ah, gaar ahaan waxa ugu horreeya subaxdii,
inay caawineyso dheelitirka dheefshiidka. In kasta oo ay tani inta badan tahay
mid aan la xaqijiin oo warbixinnadeedu ay yihiin sheeko-xariir, daraasaadka
lagu sameeyay Jiirka ayaa muujinaya xoogaa ballanqaad ah oo sheekadan taageeri
karto.
Daraasad 2019-kii la
sameeyay ayaa soo jeedineysa in isticmaalka dheer ee cabitaanka biyaha
Liin-dhanaanta ay u muuqatay inay dib u dhigayso isbeddelada la xidhiidha da'da
ee lagu arkay mindhicirka, oo ay ku jiraan isbeddelada dheellitirka
bakteeriyada faa'iidada leh ee kujirta gudaha mindhicirka.
Waxaa laga yaabaa inay
ka hortagto dhagxaanta kelyaha
Ashitada citric ee ku
jirta Liin-dhanaanta waxa laga yaabaa inay caawiso ka hortagga dhagxaanta
kelyaha ee yimaado marka uu calcium oxalate isku uruuro, biyaha dheeraadka ah
ayaa laga yaabaa inay sidookale caawiyaan kahortaga fuuq-baxa ayna soo saaraan
dhagxaanta kelyaha.
Biyaha Liin-dhanaanta
qof walba ma cabi karaa?
Inta badan wax dhibaato
ah malaha cabida biyaha Liin dhanaanto lakin waxaa jiro dhowr wax yaaabood oo
qofka laga rabo in uu ogaado haddii uu doorto in uu cabo biyaha
Liin-dhanaanta.Waxaa kamid ah ilkaha oo jaale noqdo iyo qofka gaaska qabo oo
bog balbal dareemo, laakin aalaba qofka wuu ka caafimaada marka uu cabo biyaha
Liin-dhanaanta.
BBC