5. Isbeddellada Bulshada iyo Kheyraadka Aadanaha
Geeska Afrika waa mid ka mid ah gobollada ugu istiraatiijisan qaaradda Afrika, waxaana lagu gartaa isbeddello siyaasadeed oo adag, horumar dhaqaale oo socda, iyo caqabado amni oo joogto ah. Maqaalkani wuxuu falanqeynayaa isbeddellada dhowaan ka dhacay dhinacyada siyaasadda, dhaqaalaha iyo amniga ee Geeska Afrika, isagoo muujinaya saameyntooda ku aaddan xasilloonida iyo horumarka gobolka. Daraasaddu waxay adeegsanaysaa hab falanqeyn tayo-leh (qualitative analysis) si ay u sharaxdo sida dib-u-habeynta maamulka, maalgashiga kaabeyaasha dhaqaalaha, iyo iskaashiga goboleed ay u qaabeynayaan mustaqbalka gobolka. Natiijooyinka ayaa muujinaya in inkastoo ay jiraan caqabado, haddana ay jiraan fursado cusub oo ku saabsan isdhexgal dhaqaale, adeegsiga ICT-ga, iyo horumarinta hay’adaha dowladeed.
Erayo Muhiim ah: Geeska Afrika, Isbeddel Siyaasadeed, Horumar Dhaqaale, Amni, Iskaashi Goboleed
1. Hordhac
Geeska Afrika oo ka kooban Somaliland ; Soomaaliya, Itoobiya, Jabuuti, Eritrea iyo Kenya, wuxuu ku yaallaa goob istiraatiiji ah oo isku xirta Afrika, Bariga Dhexe iyo Aasiya iyo dunida maadama u yahey gobol strategy ah oo aad iyo aad muhiim ah kala gooshida ganacsiga iyo isu socodka dad kaba. Taariikh ahaan, gobolkan waxa uu la kulmay xasillooni darro siyaasadeed, colaado iyo horumar la’aan. Si kastaba ha ahaatee, sanadihii u dambeeyay waxaa muuqday isbeddello muhiim ah oo u baahan in si cilmiyeed loo fahmo, gaar ahaan kuwa saameynaya nabadda iyo horumarka waara.
2. Isbeddellada Siyaasadeed
Isbeddellada siyaasadeed ee Geeska Afrika ayaa noqday kuwo aad u muuqda. Itoobiya waxa ka socday dib-u-habeyn siyaasadeed, balse sidoo kale waxaa jiray khilaafaad gudaha ah oo saameeyay midnimada iyo xasilloonida dalka. Soomaaliya, dhankeeda, waxay ku jirtaa marxalad dhisidda dowladnimo iyo hirgelinta nidaamka federaalka balse waxa wali taagan xaalada cakirnaanta doorashada 2026 oo isu badali karta dagaal gacan ka hadal ah sidii 2021 haddi aan laga hashiin ; sido kale xaalada gobolka awdal ee somaliland ayaa iyana ah caqabad wayn oo hadda soo korodhey oo u baahan in lagu eego aragti qaran oo fog o ka baxsan go'aano aan laga fiirsan. Diblomaasiyadda gobolka ayaa sidoo kale isbeddeleysa, iyadoo dalalku ay xoojinayaan iskaashi laba-geesood iyo mid goboleed si loo wajaho caqabadaha wadajirka ah.
3. Xaaladda Amniga
Arrimaha amniga ayaa weli ah caqabad weyn oo ka jirta Geeska Afrika. Argagixiso, colaado hubeysan, iyo murano xuduudeed ayaa sii adkeeyay nabadda. Si kastaba ha ahaatee, iskaashi amni oo goboleed, gaar ahaan doorka IGAD iyo taageerada beesha caalamka, ayaa wax ku kordhiyay dadaallada nabad-dhiska iyo la-dagaallanka khataraha amni. Xoojinta hay’adaha gudaha iyo wax ka qabashada sababaha asaasiga ah ee colaadaha ayaa muhiim u ah amni waara.
4. Horumarka Dhaqaale
Gobolka Geeska Afrika waxa uu arkay maalgashi sii kordhaya oo lagu sameynayo kaabeyaasha dhaqaalaha sida dekedaha, waddooyinka, iyo tamarta. Dekedaha Jabuuti iyo Berbera ayaa door muhiim ah ka ciyaaraya kor u qaadista ganacsiga iyo isku xirka gobolka. Sidoo kale, koboca tiknoolajiyadda isgaarsiinta (ICT) ayaa horseeday hal-abuurnimo, hagaajinta adeegyada, iyo taageeridda kobaca ganacsiyada yaryar iyo kuwa dhexe (SMEs).
5. Isbeddellada Bulshada iyo Kheyraadka Aadanaha
Kororka tirada dhalinyarada ayaa saameyn weyn ku leh isbeddellada bulsho ee Geeska Afrika. Helitaanka waxbarasho, adeegyada dhijitaalka ah, iyo fursadaha ganacsi ayaa kordhiyay ka-qaybgalka dhalinyarada iyo haweenka ee horumarka dhaqaale iyo siyaasadeed. Maalgashiga kheyraadka aadanaha ayaa ah furaha horumar waara.
6. Gunaanad
Geeska Afrika waxa uu marayaa xilli kala guur ah. Inkastoo ay jiraan caqabado siyaasadeed iyo amni, haddana gobolku wuxuu leeyahay fursado ballaaran oo ku aaddan horumar dhaqaale iyo iskaashi goboleed. Xukun hufan, horumar loo dhan yahay, iyo iskaashi xooggan oo goboleed ayaa ah tiirarka lagu xaqiijin karo mustaqbal nabdoon oo barwaaqo leh.
Mohamed Aden Hassan.
Salaam...
Mohamed Aden Hassan
Soo Koobid (Abstract)
HADHWANAAGNEWS 
