Mohamed Ibrahim oo ah
maalqabeen " billionniare" reer Sudan ah haystana dhalashada UK waxa
uu dhashay sannadkii 1946 kii, aqoon ahaan, waxa uu shahaadada PHD ku qaatay
Electronic Engineering ka waana mulkiilaha shirkadda mobilada qacanta ee ugu
wayn qaaradda Afrika.
Ninkani wuxuu
iswaydiiyay sababta Afrika oo ah qaaradda labaad ee dunida ugu wayn, haysata
kheyraad dabiiciya, ku taala bogcad istaraatiijik ah, leh dhul ku filan habboon
waxsoosaarka beeraha, tirada dadkeeduna saddex meelood laba meelood ka yar
yihiin kuwa,China iyo India ay hadana wali fakhriga u yihiin dadkeedu?
Daraasaddo adduun
badani ku baxay ka dib waxa u soo baxday
in sababta u wayni tahay fashil baahsan
oo ka jira hoggaaminta iyo dawlad wanaaga
dalalka qaaradda. Maalqabeenkani wuxuu go'aansaday in uu itaalkiisa isku dayo
sidii qaaradda loogu jihayn lahaa fahamka dhabta ah ee guusha qaaraddu in uu ku
jiro madaxda qaaradda oo ku barraarugta sida hoggaaminta iyo hirgelinta dawlad
wanaagu u beddelaan nolosha umadaha dunida.
Maalqabeenkani si uu
arrintan u suurta galiyo waxa uu sannadkii 2006 dii aasaasay Sanduuqa caanka noqday ee loogu
yeedho "Mo Ibrahim Foundation" iyo halbeega hoggaaminta iyo maamul
wanaaga Afrika "Africa Leadership and Governance Index" oo cidda ku
guulaysata siiya abaalmarinta loo yaqaan
abaalmarinta shanta malyan ee doolar "5 million award".
Abaal marintan waxa
qaata hoggaamiyaha Afrikaanka ah ee buuxiya shuruudahan Afarta ah ee soo socda:-
1. Amaanka & ku
Dhaqanka Shuruucda " Security and Rule of Law"
Marka qodobkan la joogo
hoggaamiyaha waxa la eegaa sida uu dadkiisa uga horumariyay arrimaha kala ah :-
1.1 Isku xukunka Sharciga & Cadaaladda
" Rule of Law & Justice"
1.2 Daah furnaanta iyo Isla Xisaabtanka
"Accountibility & Transparency"
1.3 La dagaalanka Musuqmaasuqa " Anti
Corruption"
2. Abuurida Fursado
Dhaqaale "Foundation for Economic Opportunity"
Marka qodobkan la joogo
hoggaamiyaha waxa la eegaa sida uu dadkiisa uga horumariyay arrimaha kala ah :-
2.1 Maamulka dawliga ah "Public Administra"
2.2 Ganacsiga "Bussiness
Environment"
2 3 Kaabayaasha " Infrastructure"
2.4 Horumarinta Miiga "Rural
Development"
3. Horumarinta
Bani'aadamka " Human Development"
Marka qodobkan la joogo
hoggaamiyaha waxa la eegaa sida uu dadkiisa uga horumariyay adeegyada kala ah :-
3.1 Caafimaadka "Health"
3.2 Waxbarashada " Education"
3.3 Ilaalinta Bulshada "Social
Protection"
3.4 Waaritaanka Deegaanka "
Sustainable Environment"
4. Ka Qayb Galka,
Xuquuqaha & u Dhammaanshaha "
Participation, Rights & Inclusion
Marka qodobkan la joogo
hoggaamiyaha waxa la eegaa sida uu dadkiisa uga horumariyay arrimaha kala ah :-
4.1 Ka qayb galka
" Participation"
4.2 Xuquuqaha "
Rights"
4.3 Sinnaanta iyo u
dhamida "Inclusion & Equality
4.4 Arrimaha Haweenka
" Woman Issues"
Dooda maalqabeenkani
waxay ku soo ururaysaa in dib u dhaca yo fakhrigu ay ku yimaadaan hoggaan
xumada, barwaaqada iyo badhaadhaha umaduhu gaadhaana ay ku xidhan tahay sida ay
u helaan hoggaamiye aragti fog "Visionary Leader" kaas oo fahamsan in qiimaha hoggaamintiisu ku xidhan
yahay sida nolosha muwaadinku isu beddesho.
Somaliland,
siyaasiyiinteena mucaarid iyo muxaafidba isku daroo ma u malaynaysaa in uu ku
jiro hoggaamiye aragti dheer oo ay damqayso fakhriga, duruufaha kakan iyo
nolosha adag ee dadkoodu la halgamayaan
Ka habsaanay dunidoo
Inagaw dambaynee
mise arrinkoodu wali wuxuu taagan yahay intii
AHN Abwaan Hadraawi hore inoogu sheegay ee ahayd IDAA IYO II BANEE,
Waxa loo dig leeyahay
Xil daryeelidiisiyo
Dad u hiilin maahee
Geenyada dakaankaa
Aan dulkoro markaygoo
Daadka aan ku dhaafee
Iiga soo deg weeyaan.
ALLOW NAXARIISTAADA,
Abdirashid Mohamed Jama " Belel"
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!