Hagar-Daamooyinkay Labadda Askari U Geysteen Ummadda Reer Somaliland Iyo Dib U Dhaca ( Abdi-Shotaly).
Hore loo yidhi "
Dameertu Geella ha iga didisee weliba way ii qururuf leedahay). Ummadda Rabbi
ku uumay Mar uun bay waayo'aragtaa, oo ay dib u eegtaa wixii ay caga hore ugu
soo dhuftay Haday sax ahaayeen iyo khalad ahaayeen-ba, laakiin Haday dib isu
Xisaabin waydo xaal-kuna ka noqdo oodaa rogan, a wood baad maanta leedahay ee sidaad
Doonto u soco, xintan, feker la'aan, naxili iyo bello abuur, dhegaha furey so
oo yaan lagu marin, Dagaal doonid iyo rebshed kici uun mooyee, wax kale yaan
lagaa arkin, wax isku cayn iyo beyd goyso ayuun baad kursiga ku sii fadhi
kartaa, bowor-tooyo samayso, si walba hanti u Doon, boob iyo blood joogto ah ku
dhaqan, wax aad u miidaan daydaa Yaanay jirin inta aad mididda daab-keedda
hayso, beel la colaw, iska hor-keeni beello aan wax-ba dhex oolin oo Kolba
foodda laba la isu geliyo, isaga u cimiri dheer ka dhiganaaya, is leh-ba
dan-taadda baa sidaas ku jirta, hasa-yeeshee aan ogayn khadaaraha dal iyo
dad-ba uga iman Kara, waa waali sideedda ahoo aan dawo lahayn iyo macangag-nimo
bilaa maskax ah, weliba ay sii dheer tahay cuqdad uu beerka milil u jiifo deegaano
gaar ah, Alle-na aan ka baqay, diin uu dhaq-maana aanay haba-yaraatee, maxay
sheegayso foodda uu munaafaqadda dhulka ku xowayaa? Haduu qof is yidhaaho
haddii aad wax maqasho ama gar waadato waa lagaa adkaaday waa sidda labadda
askari ee loogu kala yeedho " Raggii ma adigaa ka hadhay iyo
Geenyo-Shaaximane" Waxay isi soo taagan cidla ciirsila.
Akhristaw labadan
Askari ee kor ku xusani, waxay isku dhaarsa-deen, oo ay si dhab ah xooga u
saareen:-
(1) Waa ugu horayne,
waxa xukunka loo boobay in ay helaan awood ay ku xoog-sadaan, waana arakay-saan
xoolaha ay haystaan labadda askari ee Xaafad-tooyadu, oo ay imika yihiin,
qoysaska Afrika ugu wanisan, waa sidda ay qortey jariiradda ka soo baxdda dalka
Koonfur Afrika ( South Africa) Ee la yidhaaho " African Richest
figures" Taas oo afka ku dhuftay in wiilka uu dhalay Keliggii taliyaha
Maamulka la baxay Somaliland, ee la yidhaaho Mohamed Musa Behi, uu saddexddii
sano ee ugu horeeyey ee aabihii kursiga ku fadhiyey, uu noqday wiilka ugu
lacagta badan Afrika.
(2) In aanay ka dambayn wax la yidhaaho
Somaliland, oo ay tirtiraan magaceedda, gebi ahaan-bana ka saaraa Maabka
Aduunka ( Map of the world) oo aan dib loo maqal.
(3) In aan la arag
beel-beel la socotaa ee kala Firidh ku dhacdo ummaddii iyadda oo wadda socta
gacanta u gashay.
(4) Dawalddii ay soo
dhiseen 4tii Madax-weyne ee ka horeeyey labadan Askari, oo iyaba waa nasiib
darro ku dhacday dalka iyo dad-kaba'e maanta dawlad daayoo ka hoos martay
Maamul Goboleed, wax lagu tilmaaman a aanu qof-na sheego Karin.
(5) SSC-ddii uu soo
xareeyey Madax-weyne Ahmed Siilaanyo, oo dheg loo jalaq siin waayey, imika a
Mar kale xadhkaha uu soo goosatay, markii wixii lagula heshiiyey ay askarta
guriggii Moorgan ku jirtaa, ka dhigeen ina wax kama jiraan.Waana kuwaa hadeer
hubka qaatay SSC kolkii laga Lee day ee la baal maray Heshiiskii lala galay.
(6) Sanaa-Bari ( Waa
Warsan-Geliye) oo si cad loo yidhi iska taga, ka dib-na ay u galeen Puntland,
far sama xumaanta iyo maskax la'aanta askarta " Xaafad-tooyadda
awgeed" .
(7) Gobolka Sool oo
iyadoo aanay xabadi ka dhicin uu Madax-weyne riyaale inoo soo Gacan geliyey,
iyana waad la socotaa in ay yidhaaheen naga baxa. Beentii loogu sheekeeyey ee
ahayd waxa idin laynaya dadkii reer baydhaba " Waa Raxan-Weyne" iyana
socon wayday, ee Kuwii waxaas oo dhan dhigay ee ka dambeeyey waxay noqdeen
Maamulka labadda askari.
(8) Somaliland waxay
dal ku ahayd Beelaha Daraf-yadda ee kala ah, Harti ( Waa Warsan-Geliye iyo
Dhulbahante') Samaroon iyo Ciise, iyana waxa ka sii qiiqaaya, isku dar-koodda in
ka yar 5% guud ahaan-ba, bal kolkaas xagay jirtaa Somalilandta ay leeyihiin,
Waxaynu nahay Waddani jira.
(9) Siddii ay askarta
" Xaafad-tooyadu" ay u boobeen ku kursiga, aeooddii iyo
dhaqaali-hiina ay ugu Gacan gashay ma jiro wax la yidhaaho " Distoor iyo
Sharci" Oo dabadda baa lagaa tuuray, Keliggii talisnimo buu dalkii iyo
dadkii galay.
(10) Saraakiishii
Beelaha kale ee ciidanka booliiska iyo militeriga, Xil ka qaadis iyo xadhig baa
la isugu daraa, sababta oo ah waa sidda runta ahe " Waxay Telefoonka ka
qaadi waayeen wiilka kor u kaajaaya ee uu dhalay Askariga " Raggii ma
adigaa ka hadhay" oo ay u sii dheer tahay in uu suuqa dhex-diisa shicibka
ku laayo, ilayn doofaarka dhalay baa kursiga ugu fadhiya'ee.
Abwaan Tima-cade (IHUN) wuxu yidhi "
Heer-yadda Gumaysiga ma rido, kaw habrana-yaaye" waa tallo waafiya oo
sharax u baahnayn. Muwaadin waxan ku soo xidhay Qoraalkaa, wixii aynu ku soo
caano maalay, ee maamuladdii Madax-Weynayaashii hore mud-ba meel soo
gaafh-siiyey iyo dimuqraa-diyaddii Aduunku inoogu soo jeestay, rajaddii aynu
qab ay, horu-markii aynu Gaadhay, nabaddii aynu haysanay, isku kalsoonidii aynu
qabnay, sinaantii, cadaaladdii, wax wadda lahaan-shihii, midnimaddii ummadda
dalka wadda lahayd daraf-ilaa-daraf, hor-markii aynu hiigsa-naynay, Ictiraaf
raadinta ay ahayd in la inoo doono, cadawggii aan meel uga soo wadda jeeday,
kuli-good siday u dhamaayeen, Mar qudha waxay is cunsiiyey labadan Askari. Mana
jirto inta ay kursiga sii joogaa Rajo dambe oo idiin hadhay, haday dawladnimo
tahay, nolol iyo dadnimo, nabad idiin taalaa a ma jirto, waayo iyadda oo waadix
ah bay wax waliba idin hor yaalaan. Waxa ku soo shakaalay maqaalkan hadal isaga
baa isaka badan, haddii ay Daacad inaga tahay wadani-nimco oo ay dhab sidaas
hor Illaahay inaga go'an tahay waxa aydin u tashan si wadda Jir Ah, oo
heer-yadda dulinmo ee labadda askari idin huwiyeen waydin iska qaadi doon-taan,
haddiisel sidaa aad imika tihiin xaal-kiinu uu ahado, ogaadda waxad ku dambayn
doon-taan Maah-maah-dii ahayd " Lax waliba shilalka ay is dhigto baa lagu
qalaa" Isku duubni baa meel laga gaadhaa, kala tagna waa lagu rogmadaa, ee
mid doorta.
* N. B Heer-Yadda
Gumaysiga Ma Rido Kaw Habrana-yaaye!
Qore: Abdi-Shotaly.
AFEEF:
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!