Dawladda japan ayaa waxay dugsiyadii wax barashada waxay ku soo rogtay in ardayda loo dhigo maaddad cusub oo la yidhaahdo akhlaaqda suuban oo dhalinta lagu barbaariyo .

Akhlaaqdii suubanayd ee dadkii hore ee japaaniiskii hore lahaayeen , oo ku salaysnayd is-ixtimaamid- kala danbay - is-qiimayn oo qofba qofka kale qiimeeyo - si wanaagsan iyaga oo u wada hadli jirey - isdhegeysan jiray -xishmad- salaanta oo aanay isla dhaafi jirin iyo iska warhaynta .

Hadaba dhaqankoodii iyo akhlaaqdoodii suubanayd ayaa waxa bedeshay , mid wadata ixtiraam-darro -- dulqaad yari- kala danbayn la'aan iyo af-xumo .

Arimaasuna waxay sababeen in danbiyada dadku kala galaan ay aad iyo aad u fara bataan , iyo in bulshadii uu soo kala dhex galo nacayb iyo colaad aan aasaas lahayn iyo ujeedo toona .

Sidaa awgeed waxay xukuumaddu go'aamisay in da'yarta lagu soo barbaariyo akhlaaq suuban.

Hadaba bal waxaad ka warantaa qof kasta oo soomaaliyeedaw , oo aad iswaydiisaa akhlaaqdaadu nooca ay tahay adiga , intaanad dadka kale xukumin ?

Waxaynu wada ogsoonahay wada garanaynaana akhlaaqdu qiimaha ay ku leedahay diinteena suuban iyo diinteena suubani sida ay akhlaaqda uga hadashay .

Shahaadaddi ugu saraysay ee ilaahay (jwc) ee uu siiyay nebigeenii suubana maxamed waxay ahayd

( wa in-naka lacala khuluqin cadhiim) oo mecnaheedu yahay (waxaad leedahay akhlaaq cadhiim ah ) .

Hadaba waxay ahayd in akhlaaqda wanaagsani dhaqankeena iyo nolosheena ay ka muuqato .

oo ay noqoto mid ummadaha kale inagaga daydaan .

Diinta islaamkuna dunida daafaheeda kale waxay ku gaadhay akhlaaqdii suubahayd ee dadka muslimiinta ah laga arkay .

Hadaha xaggay inaga iyo dadka muslimiinta maanta jooga ka martay .

Waxaynu wada ognahay in dhibaatooyinka dadka muslimka haysataa , ay tahay akhlaaq xumo , una sabab tahay waxaa dhibaatooyin dhacaaya oo dhan .

Hadaba hadaynu doonayno in bulshadeenu hagaagto , waa in akhlaaqda buldhada la hagaajiyaa .

Waa in akhlaaq wanaaga dugsiyada lagu baraa da;yarta , laguna barbaariyaa , si loo helo bulsho akhlaaq wanaagsan .

Waa in wacyi gel;in badan lagu sameeyaa bulshada oo lagu dhiiri geliyaa , sidii akhlaaq dooda loo hagaajin lahaa .

Kadib waxa la helayaa bulsho caafimaad qabta , isna jecel , waxna wada qabsanaysa -

Waxaana lagaadhi doonaa in la helo midnimo iyo horumar fiican .

Umadaha dunidana waxay ku kala horeeyaan , siday akhlaaqdoodu u kala wanaagsan tahay .

Haddii aad aragto ummad akhlaaqdeedu xuntahay , waa ummad aad u liidata , aadna u hoosaysa .

Ummadda akhlaaqdeedu hoosaysaa waa ummad sii dhimanaysa .

Haddii aad aragto ummad akhlaaqdeequ wanaagsan tahay , waa ummad jiritaankeedu iyo horumarkeedu mustaqbal wanaasan leh .

Ummadaha waxa lagu miisaamaa inta ay akhlaaqdeedu le 'eg tahay .

Hadaba bal qof-kastaw ismiisaan oo akhlaaqsaada miisaankaaga saar ?

Waxaanad ogaataa akhlaaqda suuban midna waa loo dhashaa ,midna waa la kasbataa ,

hadaba adigu akhlaaq nooceeya ayaad doonaysaa inaad kasbato ?

Akhlaaq xumadana lafteeda waa la kasbadaa .

Hadaba qof kastaw naftaada ka bilaw oo kasbo (baro) akhlaaq suuban , sidaasna waxa ku dhismaysa bulsho wada suuban .

Wixii wanaagsan ee aad naftaada la jeceshahay , dadka kalena la jeclow .

Sida wanaagsan ee aad doonayso in laguula hadlo , dadka kalena ula hadal

[email protected]

CALI MAXAMED BIIXI