Dawladnimada Sharciga Iyo Xeerarka Aynu Dhiganay Halagu Ilaaliyo Oo Xadhiga Iyo Xooga Halaga Ilaaliyo.
( Doonista kursigu
yaanay inoo horseedin fawdo iyo sharci daro, madaxweynaha iyo xukuumadiisuna
deg-deg ha uga hawl galaan in dalka doorashooyinku ka qabsoomaan xiliga ugu
macquulsan)
Dawladnimada
dimuqaraadiga ahi waa heshiis iyo wax
wada-lahaansho ummaddi samaysatay waxaana lagu ilaaliyaa xeerarka iyo shuruucda
lagu heshiiyey, halka maamulka kalitaliska ah ama ay ciidamadu hogaamiyaan lagu
ilaaliyo xoog iyo qori caaradii.
Wax walba oo aadame
sameysto waa qabyo iyo gol daloolo oo waxa kaliya ee dhameystirani waa kitaabka
quraanka ah iyo hadalka Alle swt e , inkasta oo aynu dastuur iyo xeerar aad u
wanaagsan sameysanay haddana marwalba kama madhnaan doonto murug ama muran
sharci ( constituitional crisis).
Waxa aynu sameysanay
waa wax inagu cusub oo barashadiisu iyo hirgalintiisu ay ku xidhan tahay ku
shaqeyn mudo dheer iyo dhaqangal si uu u noqdo wax sigib tiran oo mad-madaw oo
dhami ka baxo , xaga sharcigana waxa la yidhaahdaa " law imbiguity ".
Waa halkii uu abwaan
Maxamed Xaashi Dhamac Gaariye ka lahaa " Xeer iyo dastuurkii loo dejaana
kama fulo umad aan dabci aqoon " waxaa uu kuu tilmaamayaa tuduca
maansadani in wax waliba barasho u baahan yihiin iyo in la fahmo dabeecadiisa .
Dhinaca kale maah-maah
baa ahayd ; " Maan rag waa mudacyo afkood " oo wax waliba oo dadka
dhex u ah waa lagu kala aragti duwananaanayaa waana la isku qabanayaa oo maaha
wax inagu cusub.
Ujeedkaygu waxa uu
yahay wax aan xal iyo is-faham laga gaadhi karini ma jiro hadii la iska dhaafo
danaha gaarka ah iyo ku jiqsiida dhinacyada is hayaa wadaan , waxa uun aan
xasuusinayaa dalkani iyo mustaqbalkiisa ha uga tegina dhito iyo taariikh xumo
oo waxii hore usoo dhacay wax halaga barto.
Maanta waxa taagani
hadii aanu aheyn kursiga aan ku fadhiyo gar iyo gardaroba ama kursiga aan ku
gaadho sharci iyo sharci daro waa wax fudud oo la dhameyn karo , sida wax loo
wadaana is-nac iyo in dadka walaalaha ah la isku dilo ayuun bay natiijadeedu
usoo eeg tahay .
Xadhiga iyo qoriga
caaradiisu xal maaha wax ay sii murgiso mooyaane waxba kuma hagaagaan, waxa aan soo jeedinayaa in dhamaan dadka u
xidhan arimaha siyaasada ooda laga qaado oo uu ugu horeeyo Suldan Cado-Gude.
Doonista kursigu yaanay
inoo horseedin fawdo iyo sharci daro, madaxweynaha iyo xukuumadiisuna deg-deg
ha uga hawl galaan in dalka doorashooyinku ka qabsoomaan xiliga ugu macquulsan
, sidoo kale deg-deg ha u hawl galeen gudigii doorashooyinku.
Isku soo wada xoori wax
walba waxa ka weyn waxii halganka dheer iyo tacabku soo galay in lagu
faro-adeygo oo ah qaranimada, wax yeelaynteeda xukuumada iyo mucaaridka midna
laga aqbali maayo , ee xayndaabka yaan laga bixin.
Mohamed Abdi Jama
Mohamed Dhimbiil
AFEEF:
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!