Ma ogtahay: Qormo Isugu Jirta Dhaqan, Diin, Saynis iyo Aqoon Guud, Ku darso Ogaalkaaga; Qormada 1aad!
Ma ogtahay in
waddanka Indonesia uu ka kooban yahay in ka badan 13 000 (Saddex iyo toban kun)
oo jasiiradood, isla markaana uu yahay ka ay ku nool yihiin muslimiinta ugu
badan ee dal qudha ku wada nooli. Xorniimadiisana waxa uu ka qaatay Holland
1947.
Ma ogtahay in
gabadhii ugu horreysay ee Muslin ahayd ee si dimuqraaddi ah loogu doorto jagada
raiisal-wasaarennimo ee waddan Islaam ahi ay ahayd Benazir Bhutto, oo uu
dhalatay Pakistan. Gabadhani waxa ay raiisal wasaare noqotay laba jeer oo kala
ah 1988-1990 markaas oo ahayd 35 jir, iyo waliba 1993-1996, waxaanay labada
jeerba xukunka uga degtay kacdoon shacab.
Ma ogtahay in waddanka adduunka ugu dhulka yari uu yahay ka la yidhaahdo Vatican ka, waxaanu leeyahay baxaad dhuleed oo dhan 44 hikter.
Ma ogtahay in
boqorkii dunida ugu da’da yaraa 1986 uu ahaa King Mswati, xilligaas oo ay
da’diisu ahayd 18 sanno oo qudha, boqorkani waxa uu haystaa waddanka Swasiland
oo ka mid ah 5ta dal ee ku yaalla koonfur Afrika.
Ma ogtahay in ay
shinnidu awood u leedahay in ay aragto nooc ka mid ah fallaadhaha ay cadceeddu
soo dayso oo loo yaqaan Ultraviolet Rays, falladhahan indhaha dadku ma arki
karaan. Waxaana loo aaneeyaa in ay sababaan kansarka maqaarka ku dhaca,
waxyeellana waxa ay gaadhsiiyaan dalagga beeraha.
Ma ogtahay in ay
haweenka ama dumarku yihiin noolaha kaliya ee dhasha joojiya marka ay
weynaadaan. Xayawaannada kale waxa la sheegaa in aanay dhasha joojin ee ay
dhalmada kala fogeeyaan marka ay weynaadaan.
Ma ogtahay in
jidhkeenna meesha ugu adagi ay tahay lakabka ugu sarreeya ilkaheenna, lakabkaas
oo loo yaqaanno "Enamel”, waxa uu ka adagyahay lafaha !!!, waana ka ilaaliya
ilkaheenna.
Ma ogtahay in
waddankii ugu horreeyay ee Afrikada madaw ahaa, ee xornimadiisa qaataa uu ahaa
Waddankii loo yaqaannay "Gold Coast”, ama "xeebtii dahabka”, haddana loo
yaqaanno Ghana, kaas oo madaxbannaanidiisa helay 1957. Waxa madaxweynena ka
noqday Kwame Nakruma .
Ma ogtahay in
socdaalkii ugu dheeraa ee Nebi galo in uu galay, Nabi Maxamed (Sallallaahu
Calayhi Wasalam). Waxa uu habeen qudha ka socdaalay Maka waxaanu tagay Qudus,
halkaas oo uga sii gudbay Samada toddobaad, waana habeenkuu Ilaahay ummadda
islaamka ah ku waajibiyay salaadaha shanta ah.
Ma ogtahay in
fiidmeerta iyo nibiriga dhasha ah aanu midkoodna lahayn indho, balse ay ku
socdaalaan noqodka jabaqda ama dayaanka "Echo”. Taas oo u sahasha in ay wax
ugaadhsadaan si ay cunto u helaan.
Ma ogtahay Masjidka
barakaysan ee xaramku uu yahay kii u horreeyay ee laga dhiso dhulka korkiisa.
Waxa dhisay labadii Nabi ee is dhalay waa Nabi Ibraahin iyo Nabi Ismaaciil
Calayhima Salaam. Masaajidkii labaad ee la dhisaana uu ahaa Masjidka Qudus oo
uu dhisay Yacquub Calayhi Salaam.
Ma ogtahay in ninkii
koowaad ee sameeyay laambadaha kaydhku uu ahaa Thomas Alpha Edison, oo dhalasho
ahaan Maraykan ahaa. Edison markii ku jiray hawshan waxa la sheegaa in uu
guuleydarreystay 999 jeer, oo uu guuleystay markii 1000 aad.
Ma ogtahay in suuradda Quraanka ka mid ah ee uu aayadadaheeda dhammaantood uu ku jiro magaca Ilaahay ee "Allah” ay tahay "suuratu Mujaadalah”, ama Suuradda aynu u naqaanno "Qadsamic”.
Ma ogtahay in bidaarta uu sababo khalkhal ku dhaca hoormoon ama dheecaan ay raggu leeyihiin oo loo yaqaan "testesterone”, waana sababta ay ragga oo qudhi bidaar u yeeshaan ee aanay dumarku bidaar u yeelan.
Ma ogtahay in magaca haluhu marka aanay dhalin la yidhaahdaa uu yahay "Abeer”, hasha neef walbaaba jaqona loo yaqaan "Hebed”, hasha oggol neefka ay dhashay oo qudha jaqistiisana waxa la yidhaahdaa "Toojo”.
Ma ogtahay in gacanka
loo yaqaanno Sues Canal, ama gacanka Suweys ay samaysay dawladda Ingiriisku,
iyada oo samayntiisuna qaadatay muddadii u dhaxaysay 1857-1869. Intii xilligaas
ka horreysay gacanka Suweys meesha uu ku yaallaa waxa ay ahayd berri,
maraakiibta ka imanaysa Yurub ee u socdaalaysa Aasiyana waxa ay ka wareegi
jireen Koonfur Afrika, safarkaas oo qaadan jiray waqti badan.
Ma ogtahay in
sahamiyihii Christopher Colombos uu yahay, ninkii daahfuray qaaradda Ameerika
sannadkii 1492, isaga oo ugu horrayn helay Jasiiradaha Bahama Islands, una
bixiyay Sansalvadore . Taariikhdii ka horreysay 1492 caalamku wax xidhiidh ah
lama uu lahayn Ameerika.
Xogtan horena waan u faafiyay, kollay dadkii aanay gaadhin ayaa akhriyi doona.
La soco qaybta labaad idanka Alle.
W/Q: Siciid Maxamuud Gahayr
AFEEF:
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!