Daraasad Caddaysay Xidhiidhka Ka Dhexeeya Shaqooyinka Niyad-Jabkakeena, Hurdo Yarida, Dhiig-Karka Iyo Wadna Xanuunka.
0
Wednesday May 01, 2019 - 09:36:14 in Articles by Hadhwanaag News
- Visits: 1757
-
- Share
Qalinkii: Sadam Osman Kaabash.
"Niyad-jabka shaqada laga qaado, dhiig-karka iyo hurda xumadu waxay
keenaan dhimashada kediska ah", Cilmi-baadhe Jarmal ah ayaa soo weriyey.
Cilmi baadhistan waxaa lagu sameeyey '2000' laba kun oo qof. Kuwaas oo
horay u qabay dhiig-karka nooca heerkiisu sarreeyo. Sidoo kale,
dadkaasi waxay hayeen shaqooyin niyad-jab iyo hurdo xumo ay ka qaadeen.
Cilmi baadhsitu waxay cadaysay, "Saddex laab dadkaasi waxay u leedmeen
wadno xanuun marka loo eego dadkii haayey shaqooyinka fudud horena u
seexan jiray".
"Ugu badnaan 50% boqolkiiba konton, dadka waaweyni waxay qabeen
dhiig-kar", sidan waxaa yidhi, Dr. Gregg Fonarow, oo ka ah bare sare
qaybta wadnaha ee jaamacadda California, Los Angeles.
Shaqooyinka niyad-jabka keena, dhiig-karka iyo hurda xumado waxay
xidhiidh la leeyihiin in ay keenaan wadna xanuunka, faaliga,
wadna-is-staagga iyo kelyaha oo fadhiista (kidney failure), waxa sii
raaciyey Dr. Fonaraw.
Dr. Karl Heinz Ladwig, waa bare sare kana tirsan qaybta caafimaadka
deegaanka ee jaamacadda Technical university for Munich. Waxa uu yidhi,
"Hurdada waa in wakhti la siiyaa si' jidhku u kaydsado tamar ku filan
is-kagana saaro welwelka kasoo gaadhay shaqada adag, taas beddelkeeda
hurdo la'aantu waxay keentaa in jidhku heliwaayo tamar-kaydsan(stored
energy)". Sidoo kale waxa uu raaciyey, "Daraasado badan oo kale waxay
xaqiijiyeen in uu xidhiidh ka dhexeeyo shaqada aan nafsadda loo hayn,
hurdo yaridda iyo wadna xanuunka, daraasadahanina may qeexin sida ay
hurdo la'aantu u sababto xanuunada wadnaha". Marka la eego daraasaddan,
cilmi baadhayaashu waxay sheegeen in shaqada karaahiyada ah ee
shaqaaluhu ka cabanayaan ay keento in shaqaaluhu uu dalbado waxyaabo ka
maqan, laakiinse, loo shaqeeyuhu uu uga garaabi waayo; isaga oo
cadaadis badan ku haaya inta badan shaqaalaha. Taasina ay dhaxalsiiso in
shaqaaluhu uu dareemo dhiirrigelin la'aan uu kale kulmo booskiisa
aakhirkana ay shaqadaasi keento stress joogta ah.
Mika Kivimaki, waa bare sare oo ka tirsan Jaamacadda University College
London, qaybta daraasadaynta xanuunada faafa (epidemiology), waxa uu
walaac ka muujiyey halista caafimaad ee ay samayso shaqada adagi. Waxa
uu yidhi, "Cilmibaadhisihii hore waxay xoogga saarayeen dhibaatada ay
leedahay shaqada culayska ahi"
Ugu danbayn waxaynu ka faa'iidaysanaynaa daraasaddan in aynu ka
feejignaano isku buuqa tira-beelka ah iyo hurdo la'aanta joogtada ah
inaga oo caafimaadkeena eeganayna.
Sadam Osman kaabash
Fekerka aqoonyahanka:
Hargeisa, Somaliland
Degmada: Maxamed mooge.
AFEEF:
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!
Loading...
Loading...