Goleyaasha Xeer Dejinta Dalka Waxa Aan Leeyahay Cimrigiina Oo Tagey Ceeb Ha Ku Sagootiyina ,
Ee Hubsada Xeerarka Idin Horyaala !!!
( Kooto loo xidho haweenka iyo beelaha la hayb sooco waxa aan u arkaa
takoorkii iyo diidmadii dhaqan " Culture Barriers " ku hayey dadkaasi
oo la sharciyeeyey , maadaama saaxada siyaasadeed ee dalku tahay mid
furan ) !!
Nidaamka siyaasadeed ee dalka Jamhuuriyada Somaliland u yaallaa qof
iyo qabiil midna waxba uma diidana ee curfiga dhaqan ee bulshada (
Culture barriers ) ayaa wax badan hortaagan , marka dadku takoor iyo
hayb sooc iyo waliba yaraysi jinsi ( haweenka ) ka hadlayaan waxa ay u
baahan tahay halgan iyo dhabar adayg bulshada dhexdeeda laga galo oo
lagu suuliyo waxaa la diidan yahay ee uma baahna mansabyo iyo xal
siyaasadeed oo kaliya.
Saaxada siyaasadu waa meel furan oo muwaadin kasta oo Somaliland u
dhashay qabiilka ama lab iyo dhedig kuu doono ha ahaado e uu
himilooyinkiisa ka xaqiijin karo, in wax gaar ah meel loogu xidhaa (
kooto ) waxa ay iila muuqataa haybsoocii iyo diidmadii uu dhaqanku uu ku
hortaagnaa haweenka iyo beelahaasi , sababta oo ah maadaama saaxada
siyaasada dalku tahay mid furan waxa xaqiiqo ah in dadkani ay dabar ku
noqon doonaan waxa maanta lawadaa mustaqbalka.
Hadii uu hogaanka siyaasadeed ee markaa joogaa ka badheedho in uu
dadkaasi miisaan qiimo leh ka siiyo dawladnimada waxa kaliya ee ay
keenaysaa waa dhiirigalin ee ma noqonayso wax curfiga iyo caadada dhaqan
ee soo jireenka ah ee qarniyada lagu soo dhaqmayey wax weyn ka
badelaysa ama meesha ka saareysa.
Xuquuqaha siyaasadeed ee muwaadiniinta jamhuuriyada Somaliland waa
qaar u baahan in aad xil la isaga saaro oo loo ilaaliyo muwaadiniinta,
xuquuqda ka muhiimsan saamiga laga cabanayo, kootada haweenka iyo
beelaha la hayb sooco waa ta furashada ururada siyaasadeed ee qofwaliba
hankiisa iyo himiladiisa kaga dhabayn lahaa isaga oo aan cidna ka caban,
dawladna eedayn beel kalena tuhmin , waayo ma jiro wax kugu qasbaya
sadexda xisbi ee hadda jooga ee adigu mid aad hogaamiso furo oo kuwan ka
aragti duwan.
Waxa xan hoose aanu ku maqlaynaa in dhawr xeer la isku daray oo la
rabo in dalka laga qabto doorashooyinka wakiilada iyo deegaanka iyada oo
la taagan yahay xiligii ururada siyaasadeed la furi lahaa, markaa laba
mid uun hala yeello ;
1- In doorashada la qabanayo ee deegaanka iyo wakiilada la furo
ururadii siyaasadeed oo ay ku tartamaan sadexda xisbi qaran ee hada
jooga iyo ururada muwaadiniinta jamhuuriyada Somaliland furanayaan oo ay
axsaabtu mudo xileedkoodii xisbinimo inta kooban ee uga hadhay ka
tanaasulaan.
2- In doorashada Golaha wakiilada jamhuuriyada Somaliland la qabto
marka xanafteeda kale la Iska qanciyo oo doorashada goleyaasha deegaanka
na la qabto xiligii ay ku beegnayd mudada 10ka sano oo ah sanadka
2022ka oo ay gudiga diwaan galinta ururada iyo axsaabtu ku sii dhawaaqdo
xiligii la furi lahaa bisha 6 lixaad ee 2021 sida xeerku sheegayo .
Hadii laakiin la isku dayo in xal siyaasiya waxwalba lagu dhameeyo oo
ay sadexda xisbi qaran go'aan ka gaadhaan iyaga oo ilaashanaya
maslaxadooda Somaliland waxa ay galaysaa foolxumooyin iyo ku tumasho
sharci iyada oo ay keenayso ku takrifalka cida maanta awooda haysa iyo
cida la xulafada ah.
Waxa aan uga digeynaa goleyaasha xeer dejinta in ay ansixiyaan ama
sameeyaan xeer xuquuqda muwaadiniinta Somaliland uu dastuurka dalku u
damaanad qaadey ka hor imanaya oo daadafaynaya xaqa siyaasadeed ee
muwaadiniinta jamhuuriyada Somaliland ee furashada ururada siyaasadeed,
waxa aanu idin leenahay cimrigiina oo tagey ceeb ha ku sagootiyina ha
sameynina shuruuc iyo xeerar nidaamka dimuqaeadiyadeed ee dalka ka hor
imanaya isla markaana laalaya xuquuqda muwaadiniinta dalka.
Aragtideyda
Muxamed Dhimbiil
Muxamed Cabdi Jamac
AFEEF:
Hadhwanaagnews marnaba masuul kama aha Aragtida dadka kale. Qoraaga ayaa xumaanteeda, xushmadeeda iyo xilkeeda sida. waxa kaliya oo Hadhwanaagmedia dhiirigalinaysaa, isdhaafsiga aragtida, canaanta gacaliyo talo wadaagga!
Loading...
Loading...