Madaxweynaha Soomaaliya, Maxamed Cabdillaahi Farmaajo, iyo wefti uu hogaaminayo ayaa galabta gaadhay magaalada Dhuusamareeb.

Dhuusamareeb, ayaa waxa hore ugu qabsoomay shir wada tashi ahaa oo ay iskugu yimaadeen madaxda dawlad goboleedada Soomaaliya, halkaas oo ay ka soo sareen war-murtiyeed ay ku talo bixiyeen in dalka laga qabto doorasho dadban, maadaama oo sida ay sheegeen ay aaminsanyihiin in aanay suurto gal ahayn in dalka ay ka qabsoonto doorasho hal qof iyo hal cod ahi.

Madaxweynaha waxa uga sii horreeyey oo Dhuusamareeb tagay Ra'isal Wasaarihiisa, waxaana la filayaa in ay kulamo lagu lafa gurayo arimaha taagan ee siyaasadeed ay halkaa ku yeelan doonaan madaxda dawladda federaalka ah iyo kuwa dawlad goboleedyada ee goobta hore u sii joogay.

Ka sokow arimaha doorashada ee la filayo in lagaga wada hadlo waxa ka mid ah khilaafyo gaar ah oo u dhexeeyey maamul goboleedyada qaarkood sida Puntland iyo Jubbaland oo la rajaynayo in ay madaxda dawladda federaaalka ee Soomaliya iyo maamul goboleedyadaasi ayaa iyagana lagaga wadahadli doonaa halkas.

Hadaba mar hadii iyada oo khilaaf siyaasadeed oo ay aad ugu kala aragti duwanaayeen xukuumadda dhexe iyo kuwa maamul goboleedyadu, ay haatan madaxdii dalka ugu sarraysay iyo kuwii maamul goboleedyadu halkaa isku hor fadhiisanayaan, maxaa lagu sababayn karaa in uu ka dhashay go'aanka madaxweynaha ee ah in uu isagu hor tago madaxda maamul goboleedyada?

Dr Ibraahin Faarax Bursaliid oo gorfeeya arimaha siyaasadda ayaa ka jawaabaya su'aashaa qof kastaa is weydiin karo waxaanu yidhi:

"Waxay u eegtahay in go'aan taariikhi ah oo masiiri ah uu madaxweynuhu gaadhay in dalka la badbaadiyo ka dib markii gogoshiisii la aqbali waayey gogoshii maamulladana ay ku soo dhammaatay in xukuumadda iyo maamulada ay wada hadlaan. Waa go'aan taariikhi ah oo masiiri ah oo uu gaadhay waa geesinimo loo baahnaa oo ay tahay in la soo dhaweeyo oo heshiis siyaasadeed laga gaadho aadna loo wada hadlo".

Dr Bursaliid oo mar kale ka jawaabay su'aal ay BBC-du ka waydiisay in ay suurto gal tahay in kulamadaa madaxdu Dhuusamareeb ku yeelanayaan uu ka soo bixi karo xal dhex u noqon kara labada aragtiyood ee aadka u kala fog ee laga qabo sida doorasho dalka uga dhici karto, ayaa waxa uu ku jawaabay

" Mar hadii dadku go'aansado inuu wada hadlo waxaan aaminsanahay in wax kasta laga wada hadli karo…mar hadii xaqii dastuuriga ahaa ee aasaasiga ahaa ee qofka Soomaaliga ahi uu lahaa aan la meel marin karin, waxaad moodaa in kuwa metala in la xurmeeyo ay muhiim tahay oo wax kasta oo lagu soo heshiiyo oo lagu soo gorgortamo ay tahay in labada aqal la soo mariyo. Hanaankaas dambe in culays ka yimaado maahee waxaad moodaa hadii la wada fadhiisto heshiis siyaasadeed in la gaadhi karo."

BBC