(a)           Nin beriggii hore la baxay Sheekh Bukhaari, oo ummadda ka dhaadhicin jirey " Axaadiista uu Nebiggii ka werin jirey (Csw) Axaabiggii Bukhaari ( Ilaah raali ha ka ahaadee), oo ahaa kuwa ugu caalimsan culimadda jiidda Ceel-af-weyn, waa ka hadda la yidhaaho " Xildhi-baan Bukhaariye", baa markuu wax ku waayey " Nebiga ku Saliya (Csw) iyo Axaadiistii Bukhaari", Buu yidhi " Munaafaqadaa ka aayo wacan ka sheekaynta diinta", maanta waa milyan-neer, awela buuggii bukhaari, kitaab 30 jis ah, siyaajad buu sidan jirey, waxana loo ururin jirey Sekedda, bal hadda qiyaasa maan-tana xaal-kiisa, inta dabaq ee uu dhistay iyo hantidda uu haysto. Kitaabkii wuxu ka tuuray jar, ilaynwax ku cuni waaye, oo dariiqan baa ka baadhasho wacandhanka dhaqaalaha.

(b)           Bal Isna " Jano-ka-bood" ila arka ( Waa samaale ka la yidhaaho'e), Wuxu af buuxa ku yidhi "Been baa wax lagu cunaa, Kitaab-na wax baa lagu baryaa" isba mar buu sheekh-yadu kala weyne uu ahaan jirey " Imaam masaajid", oo wacyiga islaamka iyo tafiirka quraanka uu ka sii dayn jirey. oo dad uu tukin jirey wadaad u haysta, wuxu isna ina yidhi, dunidda waxa wax anfaca oo keliya, is waydaarinta, xaaraanta iyo tuugani-madda iyo adoo kolba geed is mariya, oo weji kale isu yeela, isku sheega munaafaqadda aaba-heed ahaadda, marna weji wadaad soo xidha, oo diinta iyo Siyaasad aad wax ku doonayso hadba isku salaxdo, dad-kana mid daacad ah, oo alle yaqaana iskaga dhigto, salaad aad dadka ku majaro habaabi-nysana gebtaa uun gura, isha iyo af-kana ka dhawr-sadda in aad waxa khaladan sheegto, weliba si wacan u soo xidha koodh aad u qurux badan, oo uu sudhan yahay Tayggii Qabyaaladu ( The tribal tie), Sidda keliya ee wakhtigan lagu ceeshi karaa, si fudud-na loogu xoolaysan karaa, oo mar-kiiba aad ka dhergayso hantidda ummadda, cid kugu qabsanay-saana aanay jirin, waxa weeye adoo " Kitaabka Xoora, oo isticmaala Siyaasaddii Kaaral-maarkis iyo liilan" laakiin haddii aad daacad-nimo iyo xalaal cun wax ku doonto, waxad ku fidi-gaysaa ( bakhti-yeysaa) xeradda gaajadda, Maanta " Jano-ka-bood" lacagta uu ahystaa, way xad dhaaftay, mana uu haysan markuu mu'adinka ahaa iyo sheekh beenaadka, allaw sahal xaaraan baa uu ka doorbiday iimaamnima-diiye.

(c) Balaayadu way sii kala subxaanalay-sataaye, kana maxaa odhan doon-taan tolaw iyaba waa yaabe. Ka la yidhaaho "Xidin" isna wuxu ka ahaan jirey " Macalin quraan Degmadda Ceel-af-weyn", wuxu xidhnaan jirey macawis iyo koofiyadda, oo wuxu iska urursan jirey " Hal-doolar" oo fadhiisinka ah ardayga malcaamadda lagu qoro, sekedda iyo isaga oo loogu yeedhi jirey, in marka reer Alla-baryo uu quraanka ka akhriyo halkaas, wax yarna waa loo tuuri jirey. aan soo koobee isaga oo xaal-kiisu sidaas ahaa, baa markii Madax-weyne Siilaanyo ku soo baxay doorashaddii 2010kii ( Illaah caafimaad ha siiyee), baa wuxu mar qudha ka dhigay,  Maareeyaha cudurka dilaaga ah ee loo yaqaano " Caateeye ama Aids-ka", isna waa ka isla mar-kiiba malcaamaddii albaabadda u xidhay, macawistii tuuray, ee lebistay suudh aanu weliggii xidhan, ilayn waa ma gudbe aan waxan soo marine, oo maamul garan-maayo, distoor, sharci, kitaab-kiina la iskala tegye, waa ka kiish dheer u toshay intii la yidhi, kiniin u sii dadka qaba cudr-kaas sare ku yaal Isaga oo intaas yar iska urur-sadda, baa labadan askarina meesha boobeen, oo ay ku magacaabeen " Maareeyaha hay'yadda Barakaca-yaasha", halkii buu isaga oo aan is lahayn-ba, waxa xil kuu dhiibaaya " Raggii ma adigaa ka hadhay iyo geenyo shaaximan", uu mar kale yidhi " Caashaay Macaanaa" waxana uu ku ducaystaa " Illaahaw waa mahadaa" haddii aad Malcaamddii iga xidhay aan dhiisha foqorka sitay, oo aad siyaasi iga dhigtay, maanta aan ahay maal-qabeen weyn, oo laga dambeeyo, seko dambe aan la ii ururi-nayn, aan isku darsaday madxnimo iyo in aniga lay daba-fadhiisto jeebka ii buuxa.

                    La Soco Qaybta 3aad

* N.B Been Baa Wax Lagu Cunaa, Kitaab-na Wax Baa Lagu Baryaa!

Qore:- Abdi-shotaly

[email protected]